Rahim İçi Araç (RİA) Rahim içi araç, halk arasında spiral olarak bilinen, gebelikten korunmak için en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. RİA, spermleri öldürerek ve fallop tüplerinden geçmelerine engel olarak çalışır. Sonuçta döllenme olsa bile embriyonun rahme yerleşmesine engel olur. Bazen rahim içi yapışıklıkları önlemek amacıyla da kullanılsa da, temel işlevi gebeliğin önlenmesini sağlamaktır. RİA'nın Yapısı ve Türleri Rahim içi araç, çoğunlukla T biçiminde olup, plastik üzerine bakır telle çevrilidir ve alt ucunda çıkarılmasını ve kontrol edilmesini sağlayan bir ip bulunur. En sık tercih edilen türler, polietilen gövdeye baryum kaplanmış olanlardır. Bu türlerin bakır sülfatla kaplanmasının nedeni, röntgen filmlerinde rahatça görünmelerini sağlamaktır. Bazı RİA türlerinde ise bakır yerine progesteron hormonu kullanılır. Bu türler kanama miktarını azaltır, ancak diğerleri 3-4 ay adet kanamasının artmasına neden olabilir. Progesteron hormonu içeren türler, yüksek maliyetlidir. RİA ve Gebelikten Koruma Etkisi RİA, rahme takıldığı andan itibaren hemen etkisini gösterir ve rahimden çıkarıldığı zaman etkisini yitirir. Gebelikten koruyucu etkileri genellikle 5-10 yıl sürer, ancak garanti olması açısından 5 yılda bir değiştirilmesi tavsiye edilir. RİA kullanan kadınların sadece %1'i gebelik riski taşır. Rahim içi araç takılmadan önce kadının jinekolojik muayeneden geçmesi ve gerektiğinde smear testi yapılması önerilir. Bu muayene ile belirlenen günde, gerekirse lokal anestezi kullanılarak RİA rahme yerleştirilir. Bu işlem doğumun ardından veya düşük yaptıktan sonra da gerçekleştirilebilir. RİA Kimlere Uygundur?
RİA Ne Zaman Kullanılmaz? RİA kullanımı, şüpheli bir gebelik durumunda uygun değildir. Ayrıca, daha önce geçirilmiş veya mevcut bel soğukluğu, klamidya, pelvik enfeksiyon, son 3 ay içinde rahim içi enfeksiyon, enfekte düşük gibi durumlar, cinsel partneri birden fazla olanlar, bağışıklık sistemini zayıflatan hastalığı olanlar için de uygun değildir. Diğer nedenler ise:
Bu etkenler dışında, enfeksiyona yatkınlık RİA kullanımı için en önemli sorundur. Bu sorun nadiren yaşansa da dikkate alınmalıdır. RİA Ne Zaman Takılmalı? Öncelikle kadının jinekolojik muayenesi yapılarak, enfeksiyon varlığı bakımından değerlendirilmesi gerekir. Uygunluk olduğunda, rahim içi araç takılması için gün belirlenir. Genellikle adet dönemi içinde bir gün seçilir. Bu, adet döneminin başında, ortasında veya bittikten 1-2 gün içinde olabilir. Ancak kadının kesinlikle gebe olmaması gerekir. Takılma işlemi adet döneminin sonlarına doğru daha kolay olur. RİA Takıldıktan Sonra Nelere Dikkat Edilmeli? RİA kullanan kadınlar, adet gecikmesi, baygınlık hissi, kasıklarda şiddetli ağrı veya kramp, sebebi belirlenemeyen ateş, titreme, kötü kokulu vajinal akıntı, şiddetli ağrı, sancılı adet veya ara kanamalar gibi durumlar yaşarsa mutlaka doktora başvurmalıdır. RİA takılmış kadınlar genellikle bunu cinsel ilişkide hissetmez. Ancak partnerin hissetmesi durumunda, kayma gibi sorunlar olabileceğinden, doktora kontrol için gidilmelidir. RİA Kullanımının Avantajları RİA hem uzun süreli kullanıma sahiptir hem de geri dönüşümlüdür. Gebelikten koruma etkisi diğer yöntemlere göre daha yüksektir. Üstelik maliyet bakımından daha düşüktür. Acil gebelikten korunma gerekirse, en uygun yöntem RİA'dır. Gebelikten koruma etkisi takıldığı anda başlar ve rahimden çıkarılınca sona erer. |